Σε μία από τις πιο ωραίες γειτονιές αυτή της Γαρίτσας, κοντά στον Ανεμόμυλο και δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο της Παλαιόπολης, κρύβεται μία από τις πιο εντυπωσιακές και παλαιές εκκλησίες της πόλης, η Εκκλησία των Αγίων Ιάσονος και Σωσιπάτρου.
Ο ναός είναι αφιερωμένος στους δύο Αγίους, Ιάσονα και Σωσίπατρο, μαθητές του Αγίου Παύλου, οι οποίοι πρώτοι δίδαξαν τον χριστιανισμό στους κατοίκους του νησιού τον 1ο αιώνα μ.Χ.. Ο ναός οικοδομήθηκε τον 11ο αιώνα από τεχνίτες της Αττικής ή της Βοιωτίας πάνω σε ερείπια αρχαίου ναού.
Αποτελεί ένα από τα παλαιότερα και καλύτερα διατηρημένα δείγματα ενός συγκεκριμένου αρχιτεκτονικού τύπου που ονομάζεται «σταυροειδής εγγεγραμμένος» αποτελούμενος από έναν τρούλο ο οποίος στηρίζεται σε τοίχους και δύο κίονες.
Ναός Ιάσωνος και Σωσιπάτρου, η αρχιτεκτονική
Οι τοίχοι του στο κατώτερο μέρος τους είναι κτισμένοι με μεγάλους πωρόλιθους, προερχόμενους πιθανότατα από τα ερείπια της αρχαίας Παλαιόπολης, που βρισκόταν στη γειτονική περιοχή του Κανονιού. Στο ανώτερο μέρος ακολουθούν το πλινθοπερίκλειστο σύστημα τοιχοποιίας διακοσμημένο με χαρακτηριστικά κεραμοπλαστικά σχέδια.
Στο εσωτερικό της εκκλησίας φιλοξενούνται σημαντικές εικόνες του περίφημου Κρητικού αγιογράφου Εμμανουήλ Μπουνιαλή Τζάννε και του Μιχαήλ Δαμασκηνού. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι το μαρμάρινο τέμπλο σε ρυθμό μπαρόκ του 18ου αιώνα.
Ο ναός ήταν γεμάτος τοιχογραφίες όμως το 1820 καταστράφηκαν όταν ασβεστώθηκε. Από το ζωγραφικό του διάκοσμο διατηρούνται σήμερα ελάχιστα στοιχεία, από διάφορες εποχές.
Ο Βίος των Αγίων και η σχέση με την Κέρκυρα και την Αγία Κέρκυρα
Οι Άγιοι Απόστολοι Ιάσονας και Σωσίπατρος κατάγονταν αντίστοιχα από την Θεσσαλονίκη και την Αχαΐα.
Ο Απόστολος Παύλος, μετά τους Φιλίππους, ήλθε στην Θεσσαλονίκη, όπου δίδαξε λίγες εβδομάδες. Η διδασκαλία του επέσυρε το μίσος των Ιουδαίων, οι οποίοι στράφηκαν εναντίον του. Επειδή φιλοξενούνταν στο σπίτι του Ιάσονα, οι Ιουδαίοι τον αναζήτησαν εκεί. Δεν τον βρήκαν όμως, γι’ αυτό έσυραν τον Ιάσονα στους δημοτικούς άρχοντες. Οι πολιτάρχες, ύστερα από εξέταση στην οποία υπέβαλαν τον Ιάσωνα και τους αδελφούς, τους άφησαν ελεύθερους και τους διαβεβαίωσαν ότι δεν επρόκειτο να ενοχληθούν. Παρόλα αυτά, η θέση του Ιάσονα δεν έπαυσε να είναι επισφαλής.
Σύμφωνα με την Αγία Γραφή, ο Ιάσονας και ο Σωσίπατρος χαρακτηρίζονται «συγγενεῖς» του Αποστόλου Παύλου, ορισμός που κατά πάσα πιθανότητα σημαίνει ότι ο Παύλος και ο Ιάσων ήταν ομότεχνοι, πάντως όχι συγγενείς εξ αίματος. Ο Ιάσων φαίνεται ότι διατηρούσε μικρό εργαστήριο υφαντουργίας, στο οποίο ο Παύλος βρήκε εργασία. Αυτό σημαίνει ότι ο συνεργάτης του Αποστόλου ήταν εγκατεστημένος στη Θεσσαλονίκη και ίσως μονίμως. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο Ιάσων ζούσε στην Θεσσαλονίκη και ότι έγινε μαθητής του Αποστόλου Παύλου.
Η δράση του Ιάσονα, αρχίζει αμέσως μετά την μεταστροφή του στον Χριστό. Φιλοξενεί τον Παύλο στο σπίτι του, προσφέρει στον δάσκαλο και στους πρώτους Χριστιανούς τη βοήθειά του, διαθέτει το ίδιο του το σπίτι για τις συνάξεις και υφίσταται διώξεις χάρη του Ευαγγελίου.
Μια παράδοση φέρει τον Απόστολο Ιάσονα Επίσκοπο της γενέτειρας του διδασκάλου του, τον δε Απόστολο Σωσίπατρο Επίσκοπο Ικονίου. Τόσο ο Ιάσονας όσο και ο Σωσίπατρος ήλθαν στην Κέρκυρα, όπου ανέπτυξαν πλούσια δράση.
Και οι δύο συνεργάτες του Αποστόλου Παύλου, εξαιτίας της ιεραποστολικής τους δραστηριότητας, συκοφαντήθηκαν, συνελήφθησαν και ρίχθηκαν στη φυλακή από τον ηγεμόνα Κερκυλλίνο. Σύμφωνα με την θρησκευτική πίστη, στην φυλακή μετέστρεψαν επτά ληστές στον Χριστό, οι οποίοι αργότερα μαρτύρησαν για την πίστη τους και το δεσμοφύλακα Αντώνιο. Οι δύο Απόστολοι παραδόθηκαν από τον ηγεμόνα στον έπαρχο Καπριανό, ο οποίος μην μπορώντας να τους μεταπείσει, τους έριξε στην φυλακή.
Τα βασανιστήρια που υπέστησαν από τον έπαρχο οι δύο Απόστολοι, συγκίνησαν την θυγατέρα του ηγεμόνος Κερκυλλίνου, Κέρκυρα, η οποία ασπάσθηκε τον Χριστιανισμό. Οι δύο Απόστολοι ρίχθηκαν σε ένα σιδερένιο καζάνι, όπου υπήρχε πίσσα και ρητίνη. Ο Ιάσονας εξήλθε αβλαβής, ενώ ο Σωσίπατρος πέθανε. Η δε Κέρκυρα πούλησε όλα της τα κοσμήματα, και τα χρήματα τα έδωσε στους φτωχούς. Όταν το έμαθε ο πατέρας της και αφού δεν μπόρεσε να μεταστρέψει τη γνώμη της, την παρέδωσε σ’ έναν Αιθίοπα για να τη διαφθείρει. Αλλά ο Αιθίοπας πίστεψε στον Χριστό δι’ αυτής και θανατώθηκε. Η δε Κέρκυρα βασανίστηκε με πολλούς τρόπους και στο τέλος την κρέμασαν και τη θανάτωσαν με βέλη.
Ο Απόστολος Ιάσονας έζησε μέχρι τα βαθιά γεράματα, διακονώντας την Εκκλησία της Κέρκυρας και χτίζοντας ναούς.
Η εκκλησία και οι Άγιοι Ιάσονας και Σωσίπατρος καθώς και η Αγία Κέρκυρα εορτάζουν στις 29 Απριλίου.
Πηγή
Ιερός Ναός Αγίων Αποστόλων Ιάσωνος και Σωσιπάτρου, https://iasonossosipatrou.com/photos.html
Ορθόδοξος Συναξαριστής (2010), “Άγιοι Ιάσονας και Σωσίπατρος οι Απόστολοι“, http://www.saint.gr/371/saint.aspx
Σχόλια