Πάσχα στην Κέρκυρα

Η εορταστική ατμόσφαιρα ξεκινά την Κυριακή των Βαΐων που στην πόλη πραγματοποιείται η μεγαλύτερη λιτανεία της χρονιάς σε ανάμνηση του θαύματος του Αγίου Σπυρίδωνα που έσωσε το νησί από την πανούκλα το 1629. Στη λιτανεία αυτή που περνάει από όλη τη Παλιά Πόλη, το ιερό λείψανο του Αγίου και Πολιούχου της Κέρκυρας, συνοδεύουν οι μπάντες από όλο το νησί μαζί με τον Κλήρο, ενώ βάγια σκορπίζονται σε όλη την πόλη.

Έτσι ξεκινά το κερκυραϊκό Πάσχα, με ένα θαύμα!

Οι ανθισμένοι κήποι της πόλης και οι αγροί της εξοχής προμηνύουν το ξεκίνημα Άνοιξης.

Τα αρώματα της Πασχαλιάς ενώνονται με το μύρο, και εκκλησιαστικοί ύμνοι ακούγονται στους δρόμους και στις μικρές πλατείες.

Ήχοι κρουστών ξεχύνονται από τα παράθυρα των Φιλαρμονικών Εταιριών και των σπιτιών όπου οι παθιασμένοι Κερκυραίοι μουσικοί προβάρουν τις παρτιτούρες των λιτανειών.

Όλα ξεκινούν από την πρόβα.

Όλοι και όλα εισέρχονται στον ρυθμό του Πάσχα ενώ οι πρώτοι επισκέπτες και οι ξενιτεμένοι Κερκυραίοι καταφθάνουν σιγά-σιγά στο λιμάνι και το αεροδρόμιο. Μέχρι τη Μεγάλη Πέμπτη το νησί δέχεται χιλιάδες κόσμου, γι’ αυτό είναι σημαντικό να έχετε κλείσει έγκαιρα τη διαμονή σας, καθώς η πληρότητα ξεπερνά τις δυνατότητες του νησιού.

Τη Μεγάλη Πέμπτη συνήθως η πόλη αλλά και η ύπαιθρος έχει γεμίσει με επισκέπτες. Είναι η ημέρα που ξεκινά η ακολουθία των τελετών και εκδηλώσεων που συναρπάζει ντόπιους και ξένους. Η αρχή γίνεται με τις πρόβες, όπως η πρόβα της πιο Παλιάς Φιλαρμονικής  της πόλης που δοκιμάζει τα μουσικά κομμάτια των λιτανειών, και είναι διάσημη! Πλήθος συγκεντρώνεται κάτω από τα ανοιχτά παράθυρα του κτηρίου της Φιλαρμονικής που ίδρυσε ο εθνικός συνθέτης της Ελλάδας, Νικόλαος Χαλικιόπουλος Μάντζαρος,  για να ακούσει τις μελωδίες που ξεχύνονται στο όμορφο δειλινό.

Τα εστιατόρια, τα μπαράκια και τα καφέ ήδη γεμίζουν. Κερκυραίοι που ζουν μακριά συναντιούνται κάθε χρόνο σε ένα άτυπο ραντεβού στην πόλη,  πολιτικοί και καλλιτέχνες από όλη την Ελλάδα τραβούν τα βλέμματα, και επισκέπτες από παντού περιδιαβαίνουν την πόλη μαγεμένοι. Η πόλη αυτή θα αποτελέσει το ιδανικό σκηνικό της πασχαλινής τελετουργίας που ο χρόνος και οι άνθρωποι συνέθεσαν σε μια ακολουθία θρησκευτικής και καλλιτεχνικής έκφρασης.

Μεγάλη Παρασκευή – η μεγάλη κατάνυξη.

Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής αρχίζει η μεγάλη κατάνυξη. Το μυστήριο της Αποκαθήλωσης τελείται σε όλες τις εκκλησίες με συγκίνηση και πόνο για τον Χριστό που ξεψύχησε στον Σταυρό.

Το ίδιο μεσημέρι θα αρχίσουν δεκάδες πένθιμες πομπές του επιταφίου να διαπερνούν την πόλη με λύπη και σεβασμό. Η συνοδεία μπάντας θα επιτείνει τον πόνο ενώ το αργό βάδισμα μαθητών, κλήρου, σωμάτων ασφαλείας, προσκόπων, ερυθρού σταυρού συνθέτει το συλλογικό πένθος της στιγμής.

Τις πομπές ακολουθεί πλήθος κόσμου ενώ εκατοντάδες άνθρωποι στέκονται στις άκρες παρακολουθώντας με δέος την αφοσίωση των συμμετεχόντων στην τελετουργία.

Οι καρδιές όμως θα χτυπήσουν πιο δυνατά και από τις καμπάνες το ίδιο βράδυ. Τότε η μεγαλόπρεπη πομπή του Μητροπολιτικού Ναού διασχίζει την πόλη ενώ οι μπάντες των τριών φιλαρμονικών εκτελούν τα πένθιμα εμβατήρια σε μια συγκλονιστική εκτέλεση που δονεί την πόλη και τις ψυχές.

Η πιο σπουδαία μέρα.

Περίπου τα μεσάνυχτα, η πόλη θα κοιμηθεί.

Για λίγο όμως γιατί στις 8π.μ. το πρωί πλήθη κόσμου παρατάσσονται στους δρόμους για τον πρωινό Επιτάφιο του Μεγάλου Σαββάτου. Πρόκειται για τον Επιτάφιο του Ναού του Αγίου Σπυρίδωνος όπου πρωτοστατεί ως πρώτος όλων των ιερέων ο ίδιος ο Άγιος Σπυρίδων – το σεπτό του λείψανο.  Ο επιτάφιος αυτός καθιερώθηκε το Μεγάλο Σάββατο για να τιμήσει το θαύμα του Αγίου Σπυρίδωνα που έσωσε την Κέρκυρα από σιτοδεία το 1553. Οι Κερκυραίοι ονομάζουν αυτόν τον επιτάφιο Αμλέτο εξαιτίας του Hamlet του Faccio που παίζει η μπάντα της Παλιάς Φιλαρμονικής συγκινώντας τα πλήθη.

Πλησιάζοντας την ώρα του εθίμου της Πρώτης Ανάστασης πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται στις πλατείες και τους δρόμους για να δουν τα πήλινα σταμνιά να πέφτουν από τα παράθυρα και τα μπαλκόνια.

Το έθιμο αυτό κρατά από την εποχή της βενετικής περιόδου όταν οι κάτοικοι πετούσαν τα παλιά σκεύη για να ξορκίσουν το κακό και να προκαλέσουν την καρποφορία της άνοιξης.

Με τον κρότο του τελευταίου μπότη που σπάει, η λύπη σβήνει!

Μπάντες ξεφυτρώνουν από κάθε στενό παιανίζοντας χαρούμενα.

Το μήνυμα της Ανάστασης έχει προαναγγελθεί.

Οι εντυπωσιασμένοι επισκέπτες και οι συγκινημένοι κάτοικοι χαλαρώνουν στα καφέ και τα εστιατόρια και ψωνίζουν από τα τοπικά καταστήματα κολομπίνες, πασχαλινά κουλουράκια, λαμπάδες και δώρα για τα παιδιά.

Και ο ουρανός θα λάμψει μέσα στη νύχτα.

Μετά το μεσημέρι η πόλη και η ύπαιθρος ηρεμεί, αναμένοντας τη πιο μεγάλη στιγμή της Χριστιανοσύνης, την Ανάσταση. Οι εκκλησίες στα χωριά γεμίζουν σιγά-σιγά με κόσμο ενώ η κεντρική πλατεία της πόλης, μια από τις από μεγάλες πλατείες της Ευρώπης γεμίζει απ’ άκρη σ’ άκρη με ανθρώπους που κρατούν μια λαμπάδα στο χέρι.

Λίγο πριν τα μεσάνυχτα το Άγιο Φως θα μοιραστεί από φυτίλι σε φυτίλι κι ένα εντυπωσιακό θέαμα από χιλιάδες μικρές λάμψεις θα απλωθεί σε όλη την πόλη, όπως και στις πλατείες των χωριών.

Με την ψαλμωδία Χριστός Ανέστη ο ουρανός φωτίζεται από εντυπωσιακά βεγγαλικά, οι πιστοί φιλιούνται, το χαρμόσυνο νέο ανακοινώνεται από στόμα σε στόμα, τα χαμόγελα λάμπουν, άλλη μια χρονιά αναστήθηκε ο Χριστός, άλλη μια χρονιά η Κέρκυρα γιόρτασε ένα μοναδικό Πάσχα!

Οι μικρές λάμψεις των λαμπάδων θα σχηματίζουν μεγάλα ποτάμια, καθώς το πλήθος αποχωρεί από την κεντρική πλατεία βαδίζοντας προς το σπίτι ή το εστιατόριο όπου τα τσιλίχουρδα περιμένουν στο τραπέζι -έτσι λέγεται η κερκυραϊκή μαγειρίτσα.

Πάσχα μοναδικό και αξέχαστο.

Την Κυριακή του Πάσχα, το τραπέζι θα φιλοξενήσει τις οικογένειες και τις παρέες, είτε σε εξοχικές ταβέρνες, είτε σε κήπους και αυλές.

Το κερκυραϊκό Πάσχα είναι κάτι παραπάνω από γιορτή, είναι ιεροτελεστία, φαντασμαγορία και μυσταγωγία. Είναι ένα τελετουργικό που δημιούργησαν οι άνθρωποι για τους ανθρώπους μέσα από την ίδια τους τη ζωή στην Κέρκυρα. Τα έθιμα, οι επιρροές των κατακτητών, η τέχνη, η γεύση, η χαρά της άνοιξης, η πίστη, έπλασαν μαζί ένα έργο πολλών πράξεων. Η Παλιά Πόλη είναι η φυσική σκηνογραφία  του έργου, που οι πρωταγωνιστές εκτελούν κάθε χρόνο με εντυπωσιακά αυθόρμητη πειθαρχία και αφοσίωση και οι θεατές βιώνουν κάθε χρόνο με κατάνυξη.

Το κερκυραϊκό Πάσχα είναι μια εμπειρία που κάθε επισκέπτης θυμάται για πάντα και κάθε ντόπιος περιμένει την επόμενη χρονιά για να το βιώσει ξανά και ξανά.

Καλή Ανάσταση, Καλό Πάσχα!