Το νησί του Βίδο

Όταν ακούς Κέρκυρα μία από τις πρώτες εικόνες που σου έρχονται στο μυαλό είναι το πολυφωτογραφημένο Ποντικονήσι. Υπάρχει όμως ένα άλλο νησάκι το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την Κέρκυρα και αποτελεί ένα από τα πρώτα αξιοθέατα που αντικρύζει ένας επισκέπτης μόλις φτάσει στο λιμάνι της.

Το καταπράσινο, ακατοίκητο νησί του Βίδο βρίσκεται απέναντι από την πόλη, σε πολύ κοντινή απόσταση από το παλαιό λιμάνι και αποτελεί ένα μικρό φυσικό παράδεισο. Πρόκειται επίσης για αγαπημένο και εναλλακτικό χώρο αναψυχής των ντόπιων συνδυάζοντας μαγικά φύση και θάλασσα σε μικρή απόσταση από την πόλη. Μέσα σε λίγη ώρα ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί σε όλο το νησάκι μέσω των κατάφυτων και ειδικά διαμορφωμένων μονοπατιών του.

Στο νησί υπάρχουν εγκαταστάσεις για τους επισκέπτες, χωρίς να αλλοιώνεται η φυσική ομορφιά. Ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει το μπάνιο του σε μία από τις ακτές του είτε το πικ νικ του στα ιδιαίτερα, φτιαγμένα από κορμούς δέντρων παγκάκια τα οποία είναι διασκορπισμένα στα πιο απίθανα σημεία του νησιού.

Ένα ιδιαίτερο στοιχείο του μικρού και μοναδικού Βίδο είναι η πληθώρα διάφορων ζώων που ζουν ελεύθερα στο νησί, κάτι που το καθιστούν ιδανική επιλογή για οικογένειες με μικρά παιδιά.

Στο νησάκι λειτουργούν Δημοτικές κατασκηνώσεις και χώρος εκπαίδευσης των προσκόπων και των ναυτοπροσκόπων στην φυσική ζωή.

Για να φθάσετε εκεί δεν έχετε παρά να πάτε στο παλιό λιμάνι της πόλης από όπου αναχωρούν καθημερινά βάρκες που συνδέουν την πόλη με το νησάκι.

Η βάρκα αναχωρεί συνήθως σχεδόν κάθε ώρα, το ταξίδι διαρκεί λιγότερο από 10 λεπτά και το κόστος είναι αρκετά χαμηλό.

Τα τελευταία χρόνια μια αξιόλογη προσπάθεια του Δήμου Κερκυραίων έχει συντελέσει στην αναβάθμιση του Βίδου και έχει πυκνώσει το καλοκαίρι τις επισκέψεις των Κερκυραίων και ξένων στο νησάκι, προκειμένου να απολαύσουν τη θάλασσα και το όμορφο τοπίο του.

Η Κέρκυρα, το «νησί της σωτηρίας» του σερβικού λαού και ο ρόλος του Βίδο

Το νησί του Βίδο δεν ήταν πάντα χώρος αναψυχής. Κάποτε αποτέλεσε ιερό τόπο θυσίας για τους Σέρβους, καθώς στις ακτές της και τη θάλασσα που την περιβάλλει έμειναν για πάντα περίπου 10.000 εξαντλημένοι φαντάροι, το 1916.

Μετά τη λήξη του πρώτου Βαλκανικού Πολέμου με την συνθήκη του Λονδίνου, τον Μάιο του 1913, οι εκκρεμότητες των διαβαλκανικών σχέσεων δεν ρυθμίστηκαν οριστικά και η Βουλγαρία ξεκινάει τον δεύτερο πόλεμο, την ίδια χρονιά, κατά τη διάρκεια του οποίου Έλληνες, Σέρβοι και Ρουμάνοι συγκρούστηκαν νικηφόρα μαζί της.

Στο τέλος του Νοέμβρη του 1915, αρχίζει για τους Σέρβους μια οδυνηρή πορεία μέσα στα αλβανικά βουνά, ένας Γολγοθάς μέσα στον βαρύ χειμώνα. Από τις 18 Ιανουαρίου του 1916 έως και τις 21 Φεβρουαρίου, 43 μεγάλα συμμαχικά μεταγωγικά πλοία μεταφέρουν στην Κέρκυρα τα υπολείμματα του σερβικού στρατού και τα ερείπια ενός λαού, τους πρόσφυγες.

Περίπου 150.000 Σέρβοι συγκεντρώνονται σε πρόχειρους καταυλισμούς, σε όλη την ανατολική πλευρά του νησιού. Αρχικά, δεν υπήρχε καμιά οργάνωση για την υποδοχή τους, με αποτέλεσμα να μείνουν μέσα στην ύπαιθρο, χωρίς τροφή και στέγη, εκτεθειμένοι στο κρύο, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν μαζικά από δυσεντερία, εξανθηματικό τύφο και αναπνευστικά νοσήματα.

Υπό την απειλή ότι ο σερβικός στρατός μπορεί να αποτελέσει εστία μολύνσεων για τους κατοίκους του νησιού, οι σύμμαχοι πήραν δραστικά μέτρα και στη μικρή νησίδα Λαζαρέτο, απέναντι από το λιμάνι. Εκεί, έστησαν κέντρο διερχομένων, όπου γινόταν απολύμανση σε όλους τους αφιχθέντες, ενώ έθεσαν σε λειτουργία κι ένα νοσοκομείο μολυσματικών νοσημάτων.

Η γαλλική αποστολή οργάνωσε νοσοκομεία και σε άλλες περιοχές της Κέρκυρας, ενώ τρεις μήνες αργότερα, τον Μάιο, έφτασε και ρωσική βοήθεια 500 κλινών, ενώ άρχισε και η μεταφορά των βαριά τραυματισμένων σε νοσοκομεία και σανατόρια της Τυνησίας, της Αλγερίας και της Γαλλίας.

Το «Κυανούν Κενοτάφιο», η θάλασσα γύρω από το νησάκι Βίδο, έγινε μέρος της σερβικής ιστορίας. Κατά τις πρώτες μέρες της παραμονής του στρατού στο Βίδο, πέθαιναν περίπου 100 άνθρωποι κάθε μέρα. Αρχικά, θάβονταν στις βραχώδεις ακτές και σε αβαθείς τάφους. Οι νεκροί πολλαπλασιάζονταν δραματικά κι έτσι, με τις βάρκες ενός γαλλικού υγειονομικού πλοίου, μεταφέρονταν και ρίχνονταν στην θάλασσα, όπου έμειναν για πάντα.

Κάθε Σεπτέμβρη, οι Σέρβοι, σεβόμενοι την ιστορία τους, τιμούν τους νεκρούς τους και καταθέτουν στεφάνια τόσο στο Μαυσωλείο που βρίσκεται στη νησίδα όσο και στον «υγρό τάφο», όπως αποκαλούν την θάλασσα.

Το τραγούδι «Tamo daleko», του οποίου τα λόγια του μιλούν για τη νοσταλγία της πατρίδας, ακούγεται κάθε χρόνο την ίδια μέρα στο νησί, εκεί όπου καθισμένος σ’ ένα βραχάκι κι ατενίζοντας το πέλαγος, το εμπνεύστηκε ένας εξουθενωμένος από τις κακουχίες Σέρβος στρατιώτης, το 1916.

Ο άχαρο κομμάτι του ρόλου του νησιού στα ιστορικά δρώμενα συνεχίστηκε αργότερα καθώς το 1926 ιδρύθηκαν αγροτικές φυλακές και από το 1948 μέχρι το 1976 λειτούργησε εκεί και αναμορφωτήριο ανηλίκων.

Σήμερα, το νησάκι του Βίδο κατά το μεγαλύτερο μέρος είναι κατάφυτο, πριν όμως από το 1940 ήταν γυμνό και σχεδόν χωρίς ούτε ένα δέντρο. Τότε ο γεωπόνος Ιωάννης (Γιαγιάς) Β. Σορδίνας (1882-1956), ένας από τους πρώτους επιστήμονες γεωπόνους και πατέρας του γνωστού καθηγητή της προϊστορικής αρχαιολογίας, Αύγουστου Σορδίνα, αγωνίστηκε σκληρά για την αναδάσωσή του δίνοντας του τελικά ζωή με πεύκα, ελιές, κυπαρίσσια, αμυγδαλιές κ.λπ.

Την εποχή της βενετικής κυριαρχίας το Βίδο ήταν γεμάτο από ελιές, αμπέλια και κήπους και παρουσίαζε την ειδυλλιακή εικόνα ενός περιβολιού στη μέση της θάλασσας. Οι Δημοκρατικοί Γάλλοι κατέστρεψαν τη βλάστηση για να κατασκευάσουν πυροβολεία και οχυρωματικά έργα, ενώ οι Αυτοκρατορικοί Γάλλοι, λίγα χρόνια αργότερα (1807 – 1814) άρχισαν τη συστηματική οχύρωσή του κατασκευάζοντας τρία μικρά οχυρά σαν φρούρια, το Σχόλεμπουργκ, τον Άγιο Γεώργιο και το οχυρό Αλέξανδρος, το οποίο βρισκόταν στο ψηλότερο σημείο του νησιού. Οι Άγγλοι κατεδάφισαν σχεδόν όλα τα έργα των Γάλλων και στις ίδιες θέσεις δημιούργησαν νέα σύμφωνα με τις τεχνικές της εποχής, ερείπια των οποίων διατηρούνται μέχρι και σήμερα.

Αρχικά, αναφέρεται από το Θουκυδίδη με το όνομα Πτυχία.

Οι Βυζαντινοί και οι Ανδηγαυοί τ’ ονόμασαν Άγιο Στέφανο, διότι υπήρχε εκεί αρχαιότατος ναός του Αγίου Στεφάνου.

Το 15ο αιώνα, επί βενετοκρατίας το νησάκι ονομαζόταν Isola Malipiero από την ομώνυμη βενετσιάνικη οικογένεια Μαλιπιέρο. Αργότερα ονομάστηκε Guido Malipiero από το όνομα ενός Μαλιπιέρο, του Γκουϊντο και από παραφθορά έγινε Βίντο και οι Κερκυραίοι καθιέρωσαν το Βίδο.

Επί Γάλλων Δημοκρατικών το όνομα αλλάζει σε Νησί της Ειρήνης, το 1916 Νησί του Θανάτου, γιατί πέθαναν εκεί απομονωμένοι χιλιάδες Σέρβοι στρατιώτες που είχαν προσβληθεί από λοιμώδη νοσήματα.