Σαν Τζιάκομο

Στην καρδιά της παλιάς πόλης, σε μια από τις κεντρικές οδούς που οδηγούν στο Λιστόν, την Ευγενίου Βουλγάρεως, δεσπόζει ένα από τα ωραιότερα οικοδομήματα του νησιού, το Σαν Τζιάκομο ή αλλιώς Παλιό Δημαρχείο πάνω στην ομώνυμη πλατεία.

Χτίστηκε τον 17ο αιώνα, το 1690 από άγνωστό αρχιτέκτονα και λειτούργησε ως το πρώτο θέατρο της Κέρκυρας στο οποίο παίχτηκε, για πρώτη φορά, όπερα στην περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου. Κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από λαξευτή σινιώτικη πέτρα, βασισμένο σε σχέδια μέχρι σήμερα αγνώστου μηχανικού, παραμένει μέχρι και σήμερα ένα στολίδι του αναγεννησιακού ρυθμού, διακοσμημένο εξωτερικά με αψίδες, μουριόνια και μπαρόκ γλυπτά. Η ανατολική πρόσοψη του Σαν Τζιάκομο είναι στολισμένη με ένα μαρμάρινο ανάγλυφο του Γενικού Καπιτάνου της θάλασσας Δόγη Φραγκίσκου Μοροζίνου για τις στρατιωτικές του νίκες εναντίων των Τούρκων.

Η ενετοκρατούμενη τότε Κέρκυρα, ακολουθώντας πιστά τη Βενετία, που λειτουργούσε ως πανευρωπαϊκό κέντρο όπερας με τις δεκαέξι της θεατρικές σκηνές, ακολούθησε το πολιτιστικό ρεύμα της εποχής και μετέτρεψε το αρχικό Εντευκτήριο της όπου συγκεντρώνονταν τα μέλη της υψηλής κοινωνίας από «Στοά» (Loggia) ανταλλαγής απόψεων και συζήτησης σε θέατρο.

Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, η είσοδος στο θέατρο «Σαν Τζιάκομο», γίνονταν από το τελευταίο τόξο, που είχε ειδικά διαρρυθμιστεί, ενώ η πλατεία βρισκόταν στο ίδιο ύψος με την είσοδο και έμπαινε κανείς από τα πίσω καθίσματα. Δύο σκάλες στα άκρα της ανατολικής πλευράς οδηγούσαν στα θεωρεία και το υπερώο. Η σκηνή ήταν στη δυτική πλευρά, ενώ η συνολική χωρητικότητά του θεάτρου σε θεατές ήταν περίπου 350 άτομα.

Η αυλαία του θεάτρου που φιλοτεχνήθηκε από τον Giovanni Buzatto ή κατ΄ άλλους από τον Napoleone Genovesi είναι ένα έργο εξαιρετικής τέχνης που παρίστανε την υποδοχή του Οδυσσέα στο νησί των Φαιάκων. Η αυλαία αυτή κόσμησε αργότερα και το Νέο Δημοτικό Θέατρο και από τύχη σώθηκε από τη μεγάλη καταστροφή των βομβαρδισμών του 1943.

Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο του θεάτρου ήταν η πορταντίνα «portantina». Αυτή ήταν ένα επίχρυσο φορείο με βελούδινο κάθισμα, που πηγαινοέφερνε από το ξενοδοχείο στο θέατρο, την πριμαντόνα της εκάστοτε παράστασης.

Η αυλαία και η πορταντίνα  του Σαν Τζιάκομο φυλάσσονται μέχρι και σήμερα στο Δημοτικό Θέατρο της πόλης.

Το 1832, δημιουργήθηκε η ανάγκη ανακατασκευής και βελτίωσης του εσωτερικού χώρου και παράλληλης εξωτερικής επέκτασης του θεάτρου με νέα προσθήκη, τη λεγόμενη «Ατζούντα». Έτσι τροποποιήθηκε αρκετά, δημιουργήθηκε πλατεία, η ως τότε τετράγωνη αίθουσα μετασχηματίστηκε σε ημικυκλική και εξωτερικά και μπροστά από το κεντρικό μέρος της πρόσοψης δημιουργήθηκε νέα είσοδος. Αρχικά η είσοδος στο θέατρο για τις γυναίκες, ήταν απαγορευμένη. Αργότερα επετράπη η είσοδος σε παντρεμένες και μόνο με την υποχρέωση να παρακολουθούν τις παραστάσεις σε θεωρεία με ειδικά διασκευασμένα καφασωτά (LOGES GRILLEES). Με την πάροδο του χρόνου ο κανονισμός άλλαξε και οι γυναίκες μπορούσαν να παρακολουθήσουν τις παραστάσεις φορώντας μάσκες εξασφαλίζοντας έτσι το ινκόγκνιτο. Στο τέλος καταργήθηκε και αυτό το μέτρο και οι πάντες έμπαιναν ελεύθερα στο θέατρο.

Οι προσθήκες αυτές αφαιρέθηκαν το 1902 όταν το θέατρο μετατράπηκε σε δημαρχείο με σχέδια του μηχανικού Σερπιέρη. Λειτούργησε περίπου έναν αιώνα ως δημαρχείο. Το 2009, οι σύγχρονες απαιτήσεις ενός δήμου, οδήγησαν στην τότε δημοτική αρχή να μεταφερθεί στο ιστορικό, αλλά συνάμα εκσυγχρονισμένο κτίριο, της λεωφόρου Αλεξάνδρας, το Μαράσλειο.

Το «Σαν Τζιάκομο» σήμερα στεγάζει υπηρεσίες του γραφείου Δημάρχου, του γραφείου Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων, των Αδειών Καταστημάτων και της Τουριστικής Προβολής.