Ανηφορίζοντας από την περιοχή της Σπηλιάς στο Παλιό Λιμάνι Κέρκυρας και περνώντας την μικρή πλατεία στους «πρόποδες» του Νέου Φρουρίου θα βρεθούμε σε μία από τις πιο γοητευτικές γειτονιές του νησιού, την Τένεδο. Μία μεγάλη ανηφορική λιθόστρωτη σκαλινάδα, πλακόστρωτα ακανόνιστα δρομάκια και ψηλές χτισμένες αμφιθεατρικά κατοικίες συνιστούν μία από τις γραφικότερες συνοικίες της Κέρκυρας που οδηγούν στο Νέο Φρούριο Κέρκυρας.
Εκεί ξεχωρίζει και η προέλευση του ονόματος της περιοχής, το μοναδικό και στενά συνδεδεμένο με την ιστορία της Κέρκυρας, το Μοναστήρι της Τενέδου.
Το μοναστήρι της Τενέδου χτίστηκε τις τελευταίες δεκαετίες του 15ου αιώνα από καθολικούς μοναχούς της Τενέδου, νησιού στο βορειοανατολικό Αιγαίο, οι οποίοι εγκατέλειψαν την πατρίδα τους όταν την κατάλαβαν οι Τούρκοι και ήρθαν στην Κέρκυρα. Μεταξύ άλλων εκκλησιαστικών κειμηλίων που μετέφεραν, υπήρχε και η εικόνα της Παναγίας του Κάρμινε, στην οποία αφιέρωσαν το καινούργιο Μοναστήρι. “Carmine” ή “Carmelo” είναι το γεωγραφικό όνομα από το Κάρμηλο ή Καρμήλιο όρος της Παλαιστίνης όπου υπήρχε η Μονή των Καρμελιτών.
Όταν το 1799 οι Δημοκρατικοί Γάλλοι δήμευσαν την περιουσία του μοναστηριού, η εικόνα μεταφέρθηκε στην εκκλησία του Ταξιάρχη στο Καμπιέλο η οποία κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο καταστράφηκε ή χάθηκε κατά τη διάρκεια βομβαρδισμών.
Το μοναστήρι της Τενέδου ανακαινίστηκε το 1723 όπως προκύπτει από επιγραφή που βρίσκεται πάνω από την κεντρική είσοδο. Η σημερινή λατινική εκκλησία της Παναγίας των Καρμελιτών, όπως επίσης ονομάζεται, ξεχωρίζει για την αρχιτεκτονική της και το πυργοειδές κωδωνοστάσιο και τον τρούλο της.
Η περιοχή τα τελευταία χρόνια αποτελεί πόλο έλξης για ντόπιους και τουρίστες με διάσπαρτα ιδιαίτερης αισθητικής μπαράκια και εστιατόρια με αυλές, σε ένα μοναδικό περιβάλλον που αποπνέει έναν ιδιότυπο βενετσιάνικο αέρα.
Μοναστήρι της Τενέδου, πίσω στο χρόνο
Την περίοδο των Δημοκρατικών Γάλλων (1797 – 1799) και της Επτανήσου Πολιτείας (1800 – 1807) η ιστορία της Μονής της Τενέδου συνδέθηκε στενά με την ιστορία της Κέρκυρας.
Το 1798 στο χώρο του μοναστηριού λειτούργησε το πρώτο τυπογραφείο της Ελλάδας με την επωνυμία «Δημόσιος Τυπογραφία» υπό τη διεύθυνση του Γάλλου Ζουβέν.
Τον ίδιο χρόνο λειτούργησε κι άλλο τυπογραφείο ονομαζόμενο «Τυπογραφία του Γένους» υπό τη διεύθυνση του Διονύσιου Σαραντόπουλου, στο οποίο τυπώθηκε ο “Θούριος” του Ρήγα Φεραίου κι άλλα εθνικά κείμενα. Το 1799 στεγάστηκε εκεί η πρώτη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Ελλάδας, τον πυρήνα της οποίας αποτέλεσε η βιβλιοθήκη της Αγίας Ιουστίνης, η οποία μεταφέρθηκε από τη Γαρίτσα, στο χώρο αυτό. Αργότερα, η βιβλιοθήκη εμπλουτίστηκε με δωρεές βιβλίων δημιουργώντας τη βάση για τη βιβλιοθήκη της Ιονίου Ακαδημίας.
Η πνευματική προσφορά της Μονής συνεχίστηκε με τη λειτουργία εκεί της πρώτης Δημόσιας Ελληνικής Σχολής, με υπεύθυνο επιθεωρητή εκπαίδευσης τον Ιωάννη Καποδίστρια.
Το Μοναστήρι της Τενέδου γιορτάζει στις 16 Ιουλίου, ημέρα της Ευτυχισμένης Παρθένου του Κάρμινε, αλλά επειδή στην εκκλησία υπάρχουν δύο εικονοστάσια από τα τέλη του 19ου αιώνα, των Αγίων Ανδρέου και Νικολάου, παλαιότερα γιόρταζε και την ημέρα της μνήμης των παραπάνω Αγίων, στις 30 Νοέμβρη και 6 Δεκέμβρη αντίστοιχα.
Πηγή
ΣΟΥΡΤΖΙΝΟΣ, Γεώργιος Χ. (2006), “Κέρκυρα: Ταξίδι στο χρόνο”, Ιστορική – Λαογραφική Εταιρεία Κέρκυρας, Θεσσαλονίκη, γ’ έκδοση, σελ. 37
ΣΟΥΡΤΖΙΝΟΣ, Γεώργιος Χ. (2008), “Τοπωνύμια: γλωσσικές μαρτυρίες στην ιστορική διαδρομή της Κέρκυρας”, Ιστορική – Λαογραφική Εταιρεία Κέρκυρας, Θεσσαλονίκη, β’ έκδοση, σελ. 206 – 207
Συνεργάτες
Διαφήμιση
Σχόλια