Σέρβικο Μουσείο

Κατηφορίζοντας την οδό Μουστοξύδη, στο «Πλατύ Καντούνι» όπως το ονομάζουν οι ντόπιοι, συναντάμε το ξεχωριστό τριώροφο νεοκλασικό κεραμιδί κτίριο που στεγάζει το Σέρβικο Μουσείο.

Το «Σέρβικο Σπίτι» όπως αποκαλείται επίσης το Σέρβικο Μουσείο, παραχωρήθηκε από το Δήμο στους Σέρβους 30 χρόνια πριν, τιμώντας την ιστορία τους και τους ισχυρούς δεσμούς που σφυρηλατήθηκαν στο «νησί της Σωτηρίας», δηλαδή την Κέρκυρα.

Η ύπαρξη του συγκεκριμένου και ιδιαίτερου μουσείο κρύβει μια ανθρώπινη τραγωδία και η ιστορία πίσω από αυτό κρύβεται κάπου στο 1915.

Η ιστορία πίσω από το Σέρβικο Μουσείο

Η γενική Αυστρογερμανική επίθεση κατά της Σερβίας τις 6 Οκτωβρίου 1915 είχε ως αποτέλεσμα την πανωλεθρία του Σερβικού στρατού και την αποχώρηση του μαζί με το λαό δια μέσου της Αλβανίας προς Κέρκυρα. Χάθηκαν από τις καθημερινές μάχες, το τρομερό ψύχος, την πείνα, τις κακουχίες, τις ασθένειες και τις αιχμαλωσίες 250.000 άνθρωποι.

Από τις 18 Ιανουαρίου του 1916 έως και τις 21 Φεβρουαρίου, 43 μεγάλα συμμαχικά μεταγωγικά πλοία μετέφεραν στην Κέρκυρα τα υπολείμματα του σερβικού στρατού και χιλιάδες πολίτες.

Περίπου 150.000 Σέρβοι πρόσφυγες συγκεντρώθηκαν σε πρόχειρους καταυλισμούς, σε όλη την ανατολική πλευρά του νησιού. Αρχικά, δεν υπήρχε καμιά οργάνωση για την υποδοχή τους, με αποτέλεσμα να μείνουν στην ύπαιθρο, χωρίς τροφή και στέγη, εκτεθειμένοι στο κρύο, με αποτέλεσμα να καταγραφούν μαζικοί θάνατοι από νοσήματα.

Υπό την απειλή ότι ο σερβικός στρατός μπορεί να αποτελέσει εστία μολύνσεων για τους κατοίκους του νησιού, οι σύμμαχοι πήραν δραστικά μέτρα και στη μικρή νησίδα Λαζαρέτο, απέναντι από το λιμάνι. Εκεί, έστησαν κέντρο διερχομένων όπου γινόταν απολύμανση σε όλους τους αφιχθέντες, ενώ έθεσαν σε λειτουργία κι ένα νοσοκομείο μολυσματικών νοσημάτων.

Το «Κυανούν Κενοτάφιο», η θάλασσα γύρω από το νησάκι Βίδο, έγινε μέρος της σερβικής ιστορίας. Κατά τις πρώτες μέρες της παραμονής του στρατού στο Βίδο, πέθαιναν περίπου 100 άνθρωποι κάθε μέρα. Αρχικά, θάβονταν στις βραχώδεις ακτές και σε αβαθείς τάφους. Οι νεκροί πολλαπλασιάζονταν δραματικά κι έτσι, με τις βάρκες ενός γαλλικού υγειονομικού πλοίου, μεταφέρονταν και ρίχνονταν στην θάλασσα, όπου έμειναν για πάντα.

Η εξόριστη σερβική Κυβέρνηση

Ο Φεβρουάριος του 1916 βρήκε τη Σερβία να κυριαρχείται από Αυστριακούς και Βούλγαρους. Η Κυβέρνηση Πάσιτς, μαζί με πολλούς βουλευτές και το Επιτελείο του Στρατού, πήραν την απόφαση να εγκατασταθούν στη Κέρκυρα μέχρι και τη λήξη του πολέμου, τον Ιανουάριο του 1918.

Το κτίριο του Δημοτικού Θεάτρου φιλοξένησε τη Βουλή, ενώ το ξενοδοχείο «Bella Venezia» την Κυβέρνηση

Στις 20 Ιουλίου του 1917, η εξόριστη Κυβέρνηση της Σερβίας και η Γιουγκοσλαβική Επιτροπή συνυπογράφουν και δημοσιεύουν τη «Διακήρυξη της Κέρκυρας», σύμφωνα με την οποία Σέρβοι, Σλοβένοι και Κροάτες εκφράζουν τη θέληση να ενωθούν σ’ ένα ενιαίο εθνικό Κράτος. Πέραν των τακτικών συνεδριάσεων της Βουλής, μέλημα της Σερβικής Κυβέρνησης ήταν και η ίδρυση του εθνικού κρατικού τυπογραφείου στο λιμάνι της Κέρκυρας.

Από εκεί εκδόθηκαν τα σερβικά χαρτονομίσματα εκείνης της εποχής καθώς και η εφημερίδα «Srpske Novine» (Σερβικά Νέα). Παράλληλα, εκείνη τη σημαντική στιγμή για την ιστορία του σερβικού έθνους είδαν το φως της δημοσιότητας πολιτικές, επιστημονικές και λογοτεχνικές εκδόσεις, με στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης. Μεγάλος αριθμός αυτών των εκδόσεων διασώζονται ακόμη στο Βελιγράδι και το Μουσείο Σερβικών Ενθυμημάτων στην Κέρκυρα.

Στο Σέρβικο Μουσείο ξεδιπλώνεται λεπτομερώς μέσα από φωτογραφίες, έγγραφα κι άλλα εκθέματα η ιστορία του σερβικού έθνους, από τον Σεπτέμβριο του 1915 έως και τη λήξη του πολέμου το 1918.

Εκτός από τις φωτογραφίες, που αποτελούν και το μεγαλύτερο εκθετικό υλικό, υπάρχουν και άλλα εκθέματα όπως στολές, όπλα και εξοπλισμοί Σέρβων στρατιωτών και αξιωματικών. Σέρβικες σημαίες συνταγμάτων, εκκλησιαστικά άμφια και διάφορα άλλα αντικείμενα Σέρβων ιερέων, ιατρικά εργαλεία Σέρβων γιατρών από το νησί Βίδο το 1916, διακριτικά παράσημα και μετάλλια του Βασιλείου της Σερβίας και άλλα.

Σέρβικο Μουσείο Κέρκυρας

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2661026724